Gebelik, kadın yaşamının en önemli süreçlerinden biridir. Bu süreç anne adayına neşe getirebileceği gibi, onu karamsarlığa da sürükleyebilir.
Gebelik sırasında ve sonrasında gelişen en önemli sağlık sorunlarından biri depresyondur. Buna perinatal denilir. Depresyon belirtileri, çoğunlukla gebelik sonrası süreçte ortaya çıkan doğal davranışlarla benzerlik taşıdığı için fark edilmeleri gecikebilir.
Belirtiler şunlardır:
- Yorgunluk hali
- Uyku sorunları (uyku azalması veya artması)
- Yoğun duygusal tepkiler (mutsuzluk ve umutsuzluk)
- Kilo artışı
- İştah azalması veya artması
- Huzursuz ve sinirlilik
- Aşırı ağlama hissi
- Enerji ve motivasyon kaybı
- Konsantrasyon güçlüğü ve karar vermede güçlük
- Değersiz ve suçlu hissetmek
- İlgi ve istek kaybı
- Arkadaş ve sevdiklerinden uzaklaşmak
- Bedensel şikayetler (Baş ağrısı, kalp çarpıntısı)
Ruh Sağlığını Bozan Etkenler
İstenmeyen gebelikler, pişmanlıklar ve yeni süreçle ilgili endişeler kadının ruhsal dengesini bozucu etki yapabilir.
Başlıca etkenler şöyle sıralanabilir:
- Aile ve arkadaş desteğinden yoksun olmak
- Bebekle ilgili endişeler
- Gebelik sırasında yaşanan medikal sıkıntılar ve diğer yaşam sorunları
- Eş ilişkisinde zorluklar
- Genç yaşta gebe kalmak
- Ailede benzer psikiyatrik şikayetlerin bulunması
- Madde ve alkol kullanımı.
Gebelik sonrasında depresyon oluşmasını kolaylaştıran başlıca etkenler:
- Doğum sonrası yorgunluk
- Uyku bölünmeleri
- Dinlenemeden bakıma devam etmek
- Doğum sonrası yükün altında ezilmek
- Annelik rolü ile ilgili aşırı endişe
- Doğum sonrası ev ve bakım işlerinin artması
- Her şeyi tam ve mükemmel yapma isteği
- Gebelik öncesi kimliğin kaybolduğu düşüncesi
- Zamanı kullanma özgürlüğünün azaldığı hissi
- Kendi isteklerini karşılamakta zorlandığı duygusu
- Evde geçen zamanın artması
- Kendine eskisi kadar zaman ayıramaması
Kadın Nasıl Davranmalı?
Gebelik öncesinde ve sonrasında dengeli bir ruh hali için anne adaylarının şunları uygulaması doğru olur:
- Dinlenin. Bebeğiniz uyuduğunda siz de uyuyun.
- Kendinize baskı yapmayın. Yapabildiğinizi yapın gerisini bırakın.
- Yardım isteyin. Eşiniz ve yakınlarınızdan belirli şeyler için somut yardımlar isteyin.
- Eşinizle, arkadaşınızla, akrabanızla konuşun, kendinizi nasıl hissettiğinizi paylaşın.
- Uzun süre yalnız kalmayın.
- Kısa yürüyüşler yapın.
- Eşinizle vakit geçirin.
- Diğer annelerle sohbet edin, bilgi alın.
- Gerekiyorsa uzmandan yardım alın.
Kaynak : Academic Hospital